Örneğin bir tüketici alışveriş yaparken seçtiği ürünün kare kodunu okuttuğu zaman üretim ve son kullanım tarihinden, nerelerde ne kadar süre ve kaç derecede depolandığına kadar tüm detayları görebilecek. Ambalajı açılmadan hayat hikayesini görebileceğimiz ürünü tercih etmek daha da kolaylaşacak. Bu sistem şu an ilaç sektöründe daha iyi uygulanabiliyor.
Akıllı Paketleme, ambalajlanmış gıdaların taşınması ve depolanması süresince kalitesini ve tazeliğini izlemeye yarayan bir sistemdir. Akıllı Paketleme Sistemleri, Tüketici veya Lojistik Odaklı Sıcaklık-Zaman Etiketleri ve Oksijen Göstergeleri ile uygulanmaktadır. Sıcaklık-Zaman Etiketleri, gıdaların dağıtım ve depolama süreçlerindeki sıcaklık değişimlerini izlerler. Tazelik Etiketleri ise farklı ambalajlama teknikleri ile paketlenmiş bozulabilir gıdalarda mikrobiyal üreme ve ambalaj içerisindeki gaz oluşumunu gözetleyerek gıdanın kalite durumu hakkında bilgi verirler.
Akıllı Etiketler depolama ve dağıtım esnasında gıdanın kalitesinin ve güvenliğinin sağlanmasında ambalaj içinde ve dışında kullanılmaktadırlar. Depolama ve dağıtım süresince sıcaklık değişimlerini ya da ambalaj içersindeki gaz kompozisyonunun değişimini izleyerek gıdanın raf ömrünün doğruluğunu, kalitesini ve güvenliğini kontrol eden Akıllı Etiketlerin birçok çeşidi vardır. Gıda ambalajlarında kullanılan Akıllı Etiketler ile ürünlerin tazeliğini, üründe mikrobiyal bozulma olup olmadığını, sıcaklığa bağlı değişimleri izleyebilir ve bu bilgileri tüketici ile de paylaşarak tüketiciye kalitesi ve güvenliğinden emin olduğunuz ürünleri sunabilirsiniz.
Gıdaların üretimden tüketiciye ulaşıncaya kadar geçirdiği süreçte HACCP ve gıda güvenliği prensiplerinin uygulanmaması üründe fiziksel, kimyasal ve duyusal yapının bozulmasına neden olur. Bu nedenle gıdanın dağıtım sırasında kalitesinin ve güvenilirliğinin gösterilmesi ve raf ömrünün korunması için en etkili yol, gıdanın bulunduğu ortamın sıcaklık durumunun izlenmesidir. Bu işlemin izlenmesinde yeni geliştirilen soğuk zincir etiketlerinin dünyada kullanımı çok yaygınlaşmıştır. Bu sayede etiketler ile gıdanın muhafaza koşullarının izlenebilirliği mümkün olmaktadır. Bu şekilde tüketiciye daha güvenli gıda sunulması mümkün olmakta ve sürdürülebilir gıda tedariki gerçekleşmektedir.
Soğuk zincir etiketleri sayesinde soğuk zincirin denetimi etkili bir şekilde yapılabilmektedir. Bunun sonucu olarak gıdanın kalan raf ömrü hakkında bilgi vermektedir. Örneğin akıllı ambalaj ile paketlenmiş dondurmanın sıcaklığı onun erime noktasına ulaştığında, bu etiketler görsel olarak tüketiciyi ve üreticiyi uyarabilmektedir. Benzer şekilde et sektöründeki firmalar için de soğuk zincirin takibi ve ürünün depolanma evresindeki koşulları oldukça önemlidir.
Akıllı ambalajlar, gıdanın depolama, taşıma ve satış aşamalarında doğru işlem görüp görmediği konusunda ve kalitesi hakkında üreticiye, perakendeciye ve alıcıya bilgi verebilmektedir. Akıllı ambalajların verdiği bu bilgiler sayesinde, gıdada meydana gelen değişimler, ürünün satışı yapılmadan fark edilebilmektedir. Bu durum tüketicilerin aldatılmasının da önleyebilmektedir.
Akıllı etiket teknolojisi nedir?
Akıllı etiket teknolojisi; termal yazıcı, özel barkod etiketi ve ısıyı algılayabilen sistemlerden biri ile sağlanabilir. Akıllı etiket teknolojisi kullanılarak sağlanan soğuk zincir güvenliği dondurulmuş ve soğutulmuş her tür ürünün (gıda ve ilaç gibi) tam bir kaliteyle taşınmasını sağlayan sistemdir. Bu ambalajlama üretimden dağıtıcıya, mağaza sahibinden müşteriye kadar herkes için olumlu etkiler sağlayan faydalı bir sistemdir. Süreç firma ve markaya güvenilirlik esasına dayalı satın alma isteğini ortaya koymaktadır.
Maliyetler henüz istenilen düzeyde değil
Akıllı etiket kullanımı genellikle bedeli belli bir rakamın üzerindeki ürünler için uygulanıyor. Maliyetlerin düşmesi ile birlikte daha fazla kullanım alanı bulacağı kesin. Ayrıca hiç şüphe yoktur ki günümüzün bilinçli tüketicisi de tazeliği ve güvenliği kendisiyle açıkça paylaşan üreticilerin bu Akıllı Etiketlerle paketlenmiş ürünlerini satın almayı tercih edecektir. Akıllı Etiket uygulamaları tüketici odaklı üreticiler için rakiplerinden çok ötede bir hizmet sunmaktır. Gıda ürünlerini Akıllı Etiketler kullanarak ambalajlamak , tüketiciye kaliteli ve güvenli gıda sunarak marka itibarını yükseltmek ve korumak, tüketicinin tercih ettiği marka olmak için en iyi ve en şeffaf yöntemdir. Akıllı Paketleme sistemleri sayesinde üretimden tüketime kadar tüm aşamalarda gıdaların tazeliğini ve kalitesini etkileyen unsurların kontrolü mümkündür.
Akıllı etiketler ile gıdaya ulaşılabilirliğin yanında var olan gıda ile nitelikli beslenmede karşılaşılan teknik sorunlar çözülebilir, ürün kayıplarının azalması ile işletme karlığı artarak, sektörün gelişimi sağlanmaktadır.
Akıllı etiket teknolojisinin soğuk zincirin korunmasında uygulanması
Soğuk zincir yönetimi, ürünün paketlenmesiyle başlar ve soğuk zincir etiketi zincirin her bir halkasında ısıyı kontrol sistemini sağlayabilir. Depolama ve satış süresince uygulama ile ürünü muhafaza şartları hakkında bilgi verebildiği gibi muhafaza süresince ürünün soğuk zincir etiketinin zarar görmediğini de kontrol eder. Bu ambalajlama sistemi aynı zamanda ürünün soğuk zincir boyunca doğru biçimde taşındığının da garanti verebilmektedir. Bu da müşteriye kaliteli ve güvenilir bir ürünü satın alma olanağı tanımaktadır.
Sonuç olarak söylenebilir ki, özellikle soğuk muhafaza edilen ürünlerin güvenliği soğuk zincirin bozulmadan tüketicinin sofrasına kadar devam eden bir süreçtir. Bu süreç de oluşabilecek bir kırılma ciddi sağlık sorunlarını beraberinde getirebileceği gibi önemli düzeyde ürün kayıplarına bağlı ekonomik zararlara da yol açabilmektedir. Bu nedenle üretim zincirinde “soğuk zincirin korunması ve gıda güvenliği” sadece yasal bir zorunluluk değil, aynı zamanda sosyal bir sorumluluk olmalıdır.