2009 yılı, 2008 yılının son çeyreğinde bütün şiddetiyle kendini gösteren genel ekonomik krize bağlı ani ve derin daralmanın etkileriyle başladı. Ocak, Şubat ve Mart aylarında 6 ton ve üzeri kamyon pazarı geçen yıla nazaran sırasıyla yüzde 56, yüzde 67 ve yüzde 59 oranlarında daralarak sektörün gördüğü en kötü çeyreklerden birini oluşturdu. Bu dönemde sektörde üretim, 2008 yılında oluşan yüksek stoklar ve çok zayıf talep nedeniyle durma noktasına geldi. İkinci çeyrekte daralmanın hızı biraz azalsa da yüzde 45’ler seviyesinde devam etti. 15 Haziran itibariyle sona ereceği ilan edilen 1. ÖTV indirimi uygulaması bile Haziran ayının yüzde 37 oranında daralmasının önüne geçemedi. Ağır ticari araçlar sektöründe, otobüste yüzde 1, kamyonda yüzde 4 olan ÖTV’nin otobüste yüzde 0 ve kamyonda yüzde 1’e düşürülmesi talebi yeterince canlandırmaktan çok uzak kaldı. Temmuz, Agustos ve Eylül aylarında da pazar daralması sırasıyla yüzde 43, yüzde 57 ve yüzde 27 oranlarında devam etti. 2. ÖTV indiriminin son ayı olan Eylül ayında nispi bir talep artışı görülse de yüzde 27’lik bir daralmanın önüne geçilemedi. Netice itibariyle 2009 yılı Eylül sonu itibariyle 6 ton ve üzeri kamyon pazarı 11 bin 200 adetle bir önceki yılın aynı dönemine oranla yaklaşık yüzde 48 oranında daraldı.
2009 yılı kamyon pazarını detayda değerlendirdiğimizde ise segmentler bazında bazı farklılıklar gösterdiğini görüyoruz:
6-9 tonluk hafif kamyon pazarı geçen yıla nazaran yüzde 44 oranında düşüş gösterdi ve yaklaşık 2 bin 400 adetle sınırlı kaldı. Bu segmentteki satışların toplam pazardaki payı yılın ilk yarısında artarken üçüncü çeyrekten itibaren düşüş trendine girdi.
9-21 tonluk hafif kamyon pazarı geçen yıla nazaran yıl toplamında yüzde 33 oranında düşüş gösterdi ve yaklaşlık 950 adetle kapandı. Bu segment nispi olarak en az daralan segment oldu.
18-21 tonluk kamyon pazarında genel olarak belediye hizmet kamyonları (çöp toplama aracı, vidanjör, itfaiye aracı vb.) bulunuyor. Bu segment, yerel seçimlerin de etkisiyle 2009 yılının ilk 9 ayında büyüyen tek segment oldu ve yaklaşık yüzde 49 oranında artarak 360 adede ulaştı.
25/26 tonluk 6x2 pazarı bir önceki yıla göre yüzde 52 oranında daralarak son yıllardaki küçülme trendini sürdürdü ve yaklaşık 400 adetle sınırlı kaldı.
32 tonluk 8x2 pazarı da bir önceki yıla göre yüzde 45 oranında daralma ile en fazla küçülen segmentler arasında yer aldı ve yaklaşık bin adetle kapandı.
25 tonluk 6x2 damperli inşaat araçları pazarı inşaat sektöründeki durgunluğa paralel olarak bir önceki yıla göre yüzde 59 oranında daralma ile en fazla küçülen segmentlerden biri oldu ve 390 adetle sınırlı kaldı.
32 tonluk 6x4/8x4 inşaat araçları pazarı bir önceki yıla göre yüzde 55 oranında daralma ile ancak yaklaşık bin 500 adede erişebildi.
40 tonluk çekici pazarı da daralmadan nasibini aldı. Sektörün lokomotifi olan bu segment, özellikle uluslararası nakliyedeki durgunluğun da ilave etkisiyle bir önceki yıla göre yüzde 50 oranında daralma ve yaklaşık 4 bin 200 adetle sınırlı kaldı.
Bu perspektiften bakıldığında ve Ekim ayının ilk yarısındaki satışlar dikkate alındığında 2009 yılının son çeyreğinde pazarın önemli bir gelişme trendi göstereceğini beklememekteyiz. Bu konuda kesin bir tahmin yapmanın zorluğuna rağmen bugün itibariyle 6 ton ve üzerinde 15 bin adetlik bir pazar beklentisinden yola çıkmaktayız. Bu da 2008 yılına göre yaklaşık yüzde 44’lük bir daralma anlamına geliyor.
Mercedes-Benz Türk’ün 2009 yılının ilk 9 ayında kamyonda yüksek bir satış performansı göstererek plan beklentilerini aştığını ifade eden Özbayır şu açıklamalarda bulundu:
Mercedes-Benz Türk, kamyonda son 8 yılda 7 defa elde ettiği pazar liderliğini, 2009 yılında da sürdürerek bu yılda da daha pazar liderliğini devam ettiriyor. Daralan pazarda pazar payı 6 ton ve üzeri pazarda yüzde 33.6‘ya, 9 ton ve üzeri pazarda da yüzde 42.6 ile tarihi rekor seviyelere çıkmış bulunmakta.
Segmentler itibariyle bakıldığında Mercedes-Benz Türk’ün çekicide yüzde 42, ağır inşaat kamyonlarında yüzde 66, 9-16 ton hafif kamyonda yüzde 39, 18 ton 4x2’de yüzde 51 pazar payı ile lider olduğunu görüyoruz. Diğer segmentlerde de, 8x2’de yüzde 31, 6x2’de yüzde 24 pazar payı ile hedeflerin çok üzerinde bir performans gösterildi.
Mercedes-Benz Türk, kamyonda Eylül sonu itibariyle yerli ve ithal toplam 3 bin 774 adet yurt içi satışla 16 ton ve üzerindeki pazarda en yakın dört rakibinin satışlarının toplamına eşit bir satış gerçekleştirerek rakipleri ile arasını daha da açtı.
2009 yılında Mercedes-Benz Türk’ün ürün atakları krize rağmen devam etti. Fabrika çıkşı üç akslı hafif kamyon Atego 2124‘ü başarılı bir şekilde pazara sürmüş ve önemli miktarda satışını gerçekleştirmiş bulunmaktayız. Diğer segmentler için de müşteri ihtiyaçları doğrultusunda ürün geliştirme çalışmalarına devam ediyoruz. Euro 4 ve 5 normlarında üstün BlueTec teknolojisi ile araç üretimine en önce başlayan markayız. Eylül ayı satışlarımızın tamamına yakın kısmı Euro 4-5 normlu araçlarla gerçekleşti. Müşterilerimize “Mercedes-Benz Finansal Hizmetler Türk” ile kredi desteği vermeye devam ediyoruz. Satış Sonrası Hizmetlerde hizmet portföyümüzü sürekli olarak geliştiriyoruz. Türkiye’de kamyon sektöründe aracın “ön tamponundan arka tamponuna “tüm araç için ve kilometre sınırlaması olmaksızın tam 2 yıl garanti veren tek marka olarak ürünlerimizin arkasında duruyoruz. İsteğe bağlı olarak daha da uzatılmış garanti, servis bakım sözleşmeleri, TÜV öncesi ücretsiz kontrol gibi hizmetlerimizle müşterilerimize önemli avantajlar sunuyoruz. Truckstore markamızla kamyonda ikinci el şirketimizi kurarak sektörün hizmetine açtık. Truckstore ile kamyonda ikinci el işinin en çok tercih edilen markası, gerek filoların gerekse bireysel müşterilerimizin güvenilir partneri olmayı hedefliyoruz.
Kriz dönemindeki temel stratejimiz, rekabet gücümüzü ve müşteri memnuniyetini muhafaza etme ve geliştirme yönündeki tüm faaliyetlerin her hal ve şart altında kesintisiz ve etkin olarak sürdürülmesi. Bu bağlamda sektördeki en kuvvetli ve etkin bayi teşkilatına sahibiz ve kriz süresince tüm bayilerimiz faaliyetlerine kesintisiz devam ettiler. İstanbul Kurtköy ve Malatya’da yeni bayilik yatırımlarımız hızla devam ediyor ve 2010 yılında faaliyete geçecekler.