Ticarete olduğu kadar geleneksel lojistiğe de etki eden e-ticaret farklı şekillerde de olsa herkesin hayatına dahil olurken her geçen gün bu alanda yenilikler hayatımıza giriyor.
E-ticaretin bu kadar yoğun bir şekilde gerçekleşmesi bu alanda yaşanan problemlerin de artmasına sebep olurken lojistik hizmet sağlayanlar, farklı çözümler sunarak yaşanan sıkıntıları en aza indirmeye çalışıyorlar.
Uluslararası ekspres taşımalarda Türkiye’de önemli bir paya sahip olan DHL Express, son günlerde İstanbul’da önemli bir projeyi hayata geçirdi. İlk olarak Kozyatağı’nda ve Esenyurt’ta bulunan Aytemiz istasyonlarına yerleştirilen DHL SwipBox isimli özel teslimat dolabı projesi ve e-ticaret ile ilgili güncel gelişmeleri DHL Express Türkiye Operasyondan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Mustafa Tonguç’la değerlendirdik.
E-ticaretin geleneksel lojistiği değiştirdiğini kaydeden Tonguç, eskiden lojistiğin oldukça basit olduğunu söyleyerek şunları belirtti: “Bundan 5-10 sene önce dağıtımların çoğu aslında bizim B2B dediğimiz şirket gönderilerinden oluşuyordu. Gönderiyi birisi sipariş verir, hizmet istasyonlarından bir kurye gönderilir-alınır ondan sonra transit noktalarından geçerdi; varış ülkesinde hizmet noktasına ulaştıktan sonra kurye gider dağıtımı yapardı. Şirket gönderilerinin avantajı, belli bir saatte gidildiğinde genelde birinin orada olması ve gönderiyi almasıydı. Şahıs gönderilerinde durum daha farklı. E-ticarette şahıs gönderileri oranı arttıkça daha fazla çözüm üretmek gerektiğini fark ettik. Şahıs gönderilerinde alıcılar çoğunlukla gündüz vakti çalışıyor. Sipariş veriliyor ve hangi gün geleceğini
Bu ve benzeri durumlara farklı çözümler üretmeye başladıklarını kaydeden Tonguç, yaptıkları hazırlıklar sonucu belirledikleri noktalara DHL SwipBox adı verilen sistemleri yerleştirmeye başladıklarını belirtti. Bu akıllı dolap sisteminin Avrupa ülkelerinde yaygın olarak kullanıldığını belirten Tonguç, günlük Danimarka’da 1050, Çek Cumhuriyeti’nde 500 civarı gönderinin alıcıya bu şekilde ulaştırıldığını ifade ederek şöyle devam etti: “SwipBox Avrupa’da yıllar önce kuruldu. Daha sonra bizimle çalışmaya başladı ve bizim ihtiyaçlarımıza uygun olarak farklı boyutlarda gönderilerin yer alabileceği bölmelerin bulunduğu dolapların üretimi yapıldı. Daha önce de biz Almanya pazarı için DHL Packstation isimli benzer bir projeyi yıllarca başarıyla yürüttük. Türkiye olarak SwipBox’ı kullanan 43’üncü ülke olarak bu projeye başladık. Müşteriye ulaşmak için çözümler üretmemiz lazım. Müşteri tarafına bakarsanız artık istekler değişiyor. Bir sürü analizler yapıyoruz. Müşteri için esneklik, kendi istediği saatte alabilmesi ve saat dilimleri çok önemli oluyor. Ayrıca gönderi yolda olsa bile yönlendirebilmesi istenebiliyor. Bizim On Demand Delivery (ODD) diye bir hizmetimiz var. Şu anda Türkiye’de bizle çalışan 437 e-ticaret şirketi bu hizmeti kullanıyor. Yurtdışında pek çok e-ticaret şirketi de bu hizmeti kullandığı için gönderiniz yola çıkarken hem mesaj hem de e-mail ile teslimat opsiyonları sunuluyor. Müşteri gönderisinin farklı bir adrese yönlendirilmesini yapabiliyor bu şekilde. Hem ulaşılır hem de güvenli bir ortam olması açısından. DHL SwipBox lokasyonu olarak petrol istasyonları 7/24 açık ve kameralı ve güvenli bir ortam sağlaması nedeniyle bizim için önemli.”
Gönderilerin ilk gün teslim edilememe oranının Türkiye ortalamasında yüzde 11 olduğunu, ifade eden Tonguç, projeye bu ortalamanın üzerinde yer alan ve şahıs alıcıların yoğunlukta olduğu Esenyurt ve Kozyatağı ile başladıklarını, iyi sonuçlar alınması durumunda yine B2C bölgesi olan Kadıköy merkez, Nişantaşı gibi konumlarla devam edebileceklerini açıkladı.
Danimarka’da 300’e yakın Swipbox’ın bulunduğunu kaydeden Tonguç, 15 milyondan fazla insanın yaşadığı İstanbul’da ulaşabilirliği sağlarken kültürel alışkanları da bu şekilde daha iyi göreceklerini söyleyerek devam etti: “7/24 ulaşılabilir olması insanlara kolaylık olacak. Gece de olsa özel bir şey geldiği zaman insanlar gönderiyi almak isteyecek. Ayrıca verimliliğimizi ve görünürlüğümüzü arttıracak. Kültürel olarak kabul görürse İstanbul dışında Anadolu’da da kullanacağız. Şimdilik sadece teslimat olarak bakıyoruz, ilerde belki uzun vadede gönderi toplama yeri olarak da kullanabiliriz. Zamanla semtlere ve oradaki çözüm ortaklarına göre bakacağız. Bizim için Aytemiz iyi bir çözüm ortağı oldu.”
DHL Türkiye’nin En Büyük Elektrikli Araç Filosuna Sahip
Bir kuryenin fosil yakıtlı aracıyla gidip çevreye zarar vermesi çevre hedeflerimize de çok uygun değil. 2050 hedeflerimiz arasında yer alan 0 emisyonu yakalamanın kolay olmadığını biliyoruz ancak planlarımızı bu yönde yapıyoruz. Biz Türkiye’de yol almaya devam ediyoruz. Şu anda en büyük elektrikli filosu 28 araç ile DHL Express’te bulunuyor. Elektrikli araç filomuzu her sene yüzde 5-10 büyütmeyi planlıyoruz. Filomuzdaki yüzde 100 elektrikli araçlar küçükten büyük van segmentine kadar farklı boyutlarda bulunuyor. Son yatırımlarımızda filomuzun yüzde 10’dan fazlası elektrikli araç oldu. Ayrıca satışlar ve çalışanlarımızın araçları için de bu sene Hibrit teknolojisine geçeceğiz.
Ayrıca bisiklet kullanımıyla ilgili şu anda iki denememiz var. İlginç şekilde bir tanesi Gaziantep’te araçla girilmeyen bölgede çalıştığı için faydası var. Nişantaşı tarafında uygulama yapıyoruz. Taksim’de biz elektrikli büyük kasa bisiklet denemek istemiştik, o dönemki koşullar nedeniyle izin alınamadı. Şimdi küçük elektrik destekli katlanır bisiklet ile çalışıyoruz. Gerçekten hem kuryemiz çok rahatladı hem de daha hızlı ulaşabiliyor artık. Bunları da sayarsak elektrikli araç filomuz 30 araca ulaşıyor.
Lojistik E-ticaretteki En Önemli Unsurlardan Biri
Bir e-ticaret şirketinde ertesi günü teslimat, saat 10’dan önce teslimat, hızlı dağıtım gibi gönderi seçenekleri olmazsa müşterilerin yüzde 45’i internet sayfasından ayrılıyor.
Müşterilerin yüzde 35’i gönderilerini istedikleri zamanda alabilmek için daha fazla para vermeyi göze alıyor. Yurtdışına açılan e-ticaret şirketlerinin kaç dilde sayfa ürettiği önemli. İngilizce yaparsa sınırlı ulaşır, Türkçe yaparsa kimseye ulaşamaz. İngilizce ile birlikte İtalyanca, Almanca, Fransızca yaparsa Avrupa’daki çok kişiye ulaşır. Kur faktörü çok önemli bu durumda siz TL ile satıyorsunuz malınızı ancak İngilizce sayfada kendi kurunda fiyatı görmesi önemli.
Türkiye’de E-ticaret Hızlı Büyümeye Devam Ediyor
DHL Express olarak özellikle şu andaki e-ticaret ile ihracat büyüme oranlarımız çok iyi. Müşteri kazandığımız zaman toplu gönderileri çok oluyor; e-ticaret şirketi ortalama 15-20 gönderi verebiliyor. Bunun faydasını da büyümede görüyoruz. 2020’ye kadar e-ticaret küresel hacminde 4,1 triyon dolarlık gelir bekleniyor. E-ticaret DHL Express Türkiye iş hacminin şu anda yüzde 15’ini oluşturuyor ama büyüme oranına bakarsak yüzde 63 büyüyor. Yüzde 63 büyüme hızı bu konudaki en önemli mesajlardan birisini veriyor. Türkiye’de e-ticaret şirketleri 2018’de 50 milyar TL hacme ulaştılar ve 2019’da yüzde 35 bir büyüme bekleniyor. İnsanlar kolay, hızlı ve uygun çözümler aradıkça büyümeye de devam edecek. İnsanların internette araştırdıklarında perakende pazarda bulacağı bir ürünü yüzde 10-20 daha ucuza bulma ihtimali yüksek. 2018-2022 arası birleşik yıllık büyüme olarak baktığımızda satış değerlerine göre yüzde 12 büyüme bekleniyor. Yüzde 12 büyümeyle Türkiye ilk 5 ülke arasına girecek. Doyumluluk oranları diğer ülkelerde yüksek. Örnek vermek gerekirse, İngiltere’de dağıtımların yüzde 60’ı şu anda şahıs gönderileri, Türkiye’de de dağıtımlara bakarsanız yüzde 10-15 şahıs gönderileri.