2017 yılı içerisinde Fas’ın diğer 6 büyük şehrinde de Ford Trucks’ın şube açılışlarımızı gerçekleştirdik. Fas’ta en yaygın satış ve satış sonrası hizmet ağına sahip firmayız.” diyerek; “Fas bayimiz yerel bir şirket olan Auto Hall firması, Fas’ın en büyük otomotiv distribütörü ve Ford marka binek, ticari araç ve kamyon satışının tümünü gerçekleştiriyor. Ford Otosan olarak 2016 Haziran ayında Kazablanka ofisimizin açılışını yaptık. Şu anda burada Ford Otosan olarak tüm Afrika bölgesi çalışmalarını kendi ofisimiz üzerinden yürütüyoruz” şeklinde konuştu. Tufan Altuğ’un sorularımıza verdiği yanıtlar şöyle:
- Fas’ın lojistik potansiyelini değerlendirir misiniz? Fas’ta işler nasıl yürüyor?
‘Lojistik’ kavramı yerleşmiş durumda olup devletin, çok büyük depo antrepo yatırımları bulunan kendi lojistik firması var. Buraya bir ürün geldiğinde tüm limandan çekme, depolama, bu depodan bayilerinize sevkiyatınızı gerçekleştirebiliyorlar. Bir bayi ağınız varsa oradan malı çekip dağıtım hizmetine kadar verebiliyorlar.
Avrupa’dan Fas’a, Fas üzerinden Afrika’ya ya da Fas’tan Avrupa’ya uluslararası taşımacılık da yoğun olarak yapılıyor. Tanger Med limanı Atlantikten Akdeniz’e, Akdeniz’den Atlantik’e açılan gemiler için lojistik hub merkezi konumundadır. Bu liman aynı zamanda Avrupa’yı Afrika’ya bağlayan en önemli lojistik merkezidir. Fas’tan özellikle tarım ürünleri meyve, sebze, balık ve tekstil ihracatı gerçekleştiriliyor. Bu hizmetleri verirken çekici ve treyler tipinde her türlü seçenek var. Akaryakıt taşımacılığı var. Fas’ta Total, Shell ve Fas’ın kendi markası Afriquia olmak üzere 3 tane büyük firma var. Bunlar LPG ve akaryakıt taşımacılıklarını yapıyorlar ve Türkiye’deki gibi ADR’li araçlar tercih ediliyor. Soğuk zincir taşımacılığı yaygın olup balık taşımada frigorifik treyler tercih ediliyor. Türkiye’den Krone demonte treyler gönderiyor ve burada montajı yapılıyor. Krone satışları burada iyi gidiyor. Onun haricinde burada en çok satılan ürünlerden biri damper treyler çünkü inşaat sektörü çok yoğun; liman, otoyol, konut inşaatları gerçekleştiriliyor.
- Fas’ın ticari araç pazarına bakıldığında ne görüyoruz, kimler neler yapıyor?
Fas’ta şu anda 18 ton üstü ağır ticari araç pazarı yaklaşık 2.500 adet seviyelerinde. Bu pazarın önümüzdeki 3-4 sene içerisinde yılda 4 bin adet seviyelerine çıkacağını görüyorum. Fas çok stabil, tutarlı ve kendini geliştirmekte olan bir pazar. Ekonomisi de aynı şekilde işliyor. Planlamalarınızı düzgün şekilde yapabiliyorsunuz.
Fas’ın emisyon seviyesi Euro 5 ama diğer Afrika ülkelerinde Euro 3 ya da Euro 2. Fas bir adım önde gidiyor ve Avrupa regülasyonlarını takip ediyor. Bu alanda da Türkiye ile benzerlik gösteriyor. Aramızdaki en dikkat çekici farklardan biri; burada özellikle iç taşımacılıkta 4X2 makaslı çekicilerin kullanımının yaygın olması. Türkiye’de makaslı çekici yoktur, hepsi hava süspansiyonludur. Burada hava süspansiyonlu çekicileri genellikle uluslararası taşımacılıkta kullanıyorlar. Türkiye’den ağırlıklı olarak çekici, 4X2 ve 6X2 yol kamyonu, aynı zamanda 8X4 damper ithal ediliyor. Fosfat madeninde 8X4 ve fosfatın nakliyesinde ise 4x2 çekici kullanılıyor. Afrika pazarı ülkeden ülkeye değişiklik gösteriyor elbette ama Fas’a kamyonların hepsi şase olarak geliyor, üstyapıları Fas’ta yapılıyor. Bu nedenle üstyapı endüstrisi gelişmiş durumda. Çünkü Fas, Güney Afrika ve Mısır’la beraber Afrika’nın en büyük sanayi altyapısının olduğu ülkedir. Fas, Afrika’da otomotiv endüstrisinin en büyük üretim merkezidir.