Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ve Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Birliği (IRU), TIR Elektronik Ön Beyan (TIR EPD) ve Gerçek Zamanlı SafeTIR sistemlerinin uygulamaya geçirilmesi ve kullanımı konusunda, İsviçre’nin Cenevre kentinde düzenlenen törenle mutabakat metni imzaladı.
Törende konuşan Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Müsteşarı Ziya Altunyaldız, dünya üzerinde geçerli tek küresel karayolu transit sistemi olan ve 58 ülke tarafından aktif olarak uygulanan TIR sisteminin en büyük ve en önemli kullanıcısının yüzde 20’den fazla kullanım oranıyla Türkiye olduğunu belirtti.
Uluslararası karayolu taşımacılığında harcanan toplam sürenin yaklaşık olarak yüzde 40’ını sınır kapılarındaki beklemelerin oluşturduğuna dikkat çeken Altunyaldız, bu süreler göz önüne alındığında, sürelerde sağlanacak kısaltmanın taşımacılık açısından öneminin ortaya çıktığını vurguladı. TIR EPD sisteminin ilk etapta, Türkiye’ye gelen ithalat taşımaları ve transit işlemleri için kullanılacağını ifade eden Altunyaldız, en kısa sürede ihracat işlemlerini de kapsayacak şekilde genişletileceğini açıkladı.
Sistemin hızlı ve etkin işleyen gümrüklerde ticaret erbabının maliyetini düşürerek rekabet gücünü artıracağını kaydeden Altunyaldız, “Taşımacılara; internet bağlantısı bulunan herhangi bir bilgisayar üzerinden, ücretsiz olarak, araç henüz gümrük idaresine gelmeden; eşya, alıcı-gönderici firma, taşıma aracı ve varış-çıkış gümrük idaresi gibi bilgileri Türkçe’yi de içerecek şekilde farklı dillerde beyanda bulunma imkanı sağlayan TIR-EPD uygulaması 21 ülke tarafından kullanılıyor” dedi.
TIR EPD ve Gerçek Zamanlı SafeTIR sistemi sayesinde TIR karnesi veri girişlerinin ortadan kalkacağını ve ilgili bilgilerin sistemden otomatik olarak ekrana aktarılarak işlemlerin hızlandırılacağını ifade eden Altunyaldız, şunları söyledi: “Zaman tasarrufu sağlanarak sınırdaki bekleme sürelerinin azaltılması yolu ile yığılmaların önüne geçilecek. Karayolu ile yapılan taşımalarda varış öncesinde alınan bilgiler sayesinde, risk analizi yoluyla araç ve taşınan yükün detaylı incelemeye tabi tutulup tutulmayacağına önceden karar verilmiş olacağından sınır geçişleri hızlanacak.
Dünya Gümrük Örgütü’nün güvenlik standartları çerçevesine uygun bir yapı oluşturulmuş olacağından sınır geçişleri daha güvenli hale gelecek.
Yeni Bilgisayarlı Transit Sistemi (NCTS) standartlarına uygun olan TIR EPD sayesinde karayolu ile yapılan taşımalarda özet beyan zorunlu hale geldiğinde TIR EPD sistemi kullanılarak bu zorunluluk yerine getirebilecek.”
Altunyaldız, taşımacıların bazı ülkelerde zaman zaman sorun yaşamasına neden olan teminat miktarı yetersizliği sorununun çözümünde öne sürülen ön koşulun da ortadan kaldırılmış olacağını vurguladı.