Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, gerçekleştirilen bir basın toplantısı ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın yeni yapısı, faaliyet alanlarını açıklarken hedeflerini de anlattı. Yazıcı, ‘kağıtsız ve insansız gümrük işlemini’, ön önemli hedeflerden bir tanesi olarak açıkladı.
Yaklaşık beş ay önce kurulan Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın dört yıllık süreç içerisindeki projelerini anlatan Yazıcı, yasal ticareti kolaylaştırma, yasa dışı ticareti en modern yaklaşım ile engelleme, iç ve dış ticarette yenilikçi yaklaşımlar geliştirerek sektörel büyümenin önünü açma, piyasa denetim ve gözetimini etkin bir şekilde yaparak tüketici haklarını koruma ve kayıt dışılığı en aza indirgeme gibi temel hedeflerden söz etti.
Özellikle kara hudut kapılarında işlemleri tek noktadan yapacak hale getirmeyi hedeflediklerini söyleyen Yazıcı, gümrüklerde önemli ölçüde değişim ve dönüşümün sağlandığını da açıkladı.
Kağıtsız ve insansız gümrük işlemleri için pilot uygulamanın 2011 yılı içinde Ankara’da TIR Gümrüğü’nde başlatıldığını hatırlatan Yazıcı, bunun; mükellefin gümrüğe gelmeden ilgili evrağını sanal ortamda göndererek işlemlerini yapabildiği bir uygulama olduğunu belirtti. Bu uygulamanın, yetkilendirilmiş yükümlü denilen mükellefler için uygulamaya alınacağını ifade eden Hayati Yazıcı, tasfiyelik mallar ile ilgili çalışmalar yapıldığını da söyledi. Satış mağazasındaki ürünlerde barkod sistemi uygulanarak, profesyonel kişilerin tezgahtarlık yapabileceği bir seviyeye getirileceğini kaydeden Yazıcı, şuanda pek çok satış noktasının halkın ulaşamadığı noktalarda olduğunu vurgularken, TASİŞ’in daha işlek yerlere mağazalar açabileceğini belirtti.
Statüsü olan firmalara kontrollerde kolaylık sağlanacak
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından hayata geçirilecek projeler arasında güvenilirliği kanıtlanmış firmalar için kağıtsız gümrük uygulaması yer alıyor. Güvenilirliği onaylanmış firmalar, gümrük beyannamelerini elektronik ortamda gümrüğe sunacaklar ve beyannamelere eklenmesi gereken belgeleri gümrüğe sunmadan, sonradan kontrol edilmek üzere ofislerinde saklayacaklar. Aynı zamanda, bu proje ile eş zamanlı olarak yürütülen belgelerin sadeleştirilmesine yönelik çalışmalar ile de gümrük işlemlerinde aranan 330 farklı türde belgenin azaltılması hedefleniyor.
Bakanlık, ‘Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü Projesi’ (AEO) ile de güvenilirliğinin derinlemesine kontrol edildiği bir sürecin sonunda, firmalara, özel bir statü ve güvenilirlik derecelerine göre gümrük kontrol ve formalitelerinde kolaylık sağlayacak. Bu uygulama ile statü sahibi firmalar yabancı ülkelerin gümrük idarelerinde de ayrıcalıklı muamele görme imkanına sahip olacaklar.
Kontrollerde kolaylık sağlayacak diğer bir uygulama ise ihracat malının gümrük sahasına gelmeden, doğrudan dış ticaret erbabının kendi deposunda ya da antreposunda gümrükleme yapması olacak. Gümrük İdaresi’ne beyanname vermek yerine elektronik ortamda basit bir bildirimde bulunacak firmalar bu uygulamadan yararlanabilecek. Aynı zamanda bu uygulama kapsamında dış ticaret firması aynı ay içinde gerçekleştireceği tüm işlemler için bir kez gümrük beyannamesi verecek. İthalatta gümrük vergileri de ayda bir kez toplu olarak ödenebilecek.
Ticaret yapan firmaların karşılaştıkları tıkanıklıkların nedenlerini doğrudan muhataplarına iletebilmelerini sağlayacak Gümrük ve Ticaret Konseyi de yeni bir oluşum. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın tüm paydaşlarının yer alacağı bu yapı ile diyalog mekanizması gelişecek. Sorunların dinleneceği Konsey’de ayrıca Bakanlık da hazırlık aşamasındaki projeler ve mevzuatlardaki değişiklik planları hakkında bilgilendirme yapacak.