Özellikle Avrupa pazarında Ukrayna’daki savaşın etkisi ve Rusya’ya uygulanan ambargolar dolayısıyla hava kargo hacimleri önemli düşüşler kaydetti.2022 yıl sonu itibariyle Avrupalı taşıyıcılar 2021'e kıyasla yüzde 11,5'lik talep düşüşüyle karşılaştı. Yılın son ayı olan Aralık ayında Avrupalı taşıyıcıların kargo hacimleri bir önceki yıla kıyasla yüzde 17.4’lük düşüş kaydetti.
Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA), küresel hava taşımacılığı pazarında 2022 tam yıllık sonuçlarının hava kargo talebinin 2021 seviyelerine göre önemli bir gerileme gösterdiğini ve Mart 2022’den bu yana hava kargoda yaşanan düşüşün Aralık ayında zirveye çıktığını açıkladı. 2021’e kıyasla hava kargo olumsuz bir tablo sergilese de 2022 rakamları bir ölçüde Pandemi öncesi düzeylere yakın bir performans kaydetti.
IATA verilerine göre kargo ton-kilometre (CTK) cinsinden ölçülen 2022'deki küresel hava kargo talebi 2021'e kıyasla yüzde 8 azalırken, uluslararası operasyonlar için bu düşüş yüzde 8.2 düzeyinde oldu. Pandemi öncesi yıl olan 2019’a kıyasla ise kargo hacmi yüzde 1.6 gerileme kaydetti.
Sadece Aralık ayı verileri değerlendirildiğinde hava kargo trafiğinde 2021 yılına kıyasla Aralık 2022’de yüzde 15.3 gibi önemli bir düşüş gerçekleştiği gözlendi.
Hava kargonun 2022 yılına ilişkin değerlendirmede bulunan IATA Genel Direktörü Willie Walsh; “Önemli siyasi ve ekonomik belirsizlikler karşısında hava kargo performansı, 2021'de elde
En kötü performans Avrupa’da, en iyi performans Güney Amerika’da
IATA verilerine göre bölgesel bazda bakıldığında 2022 yılı toplamında Güney Amerika bölgesi hariç tüm pazarlarda düşüş yaşanırken, en büyük düşüş Avrupa pazarında gerçekleşti. Avrupa bölgesindeki taşıyıcıların Ukrayna'daki savaştan ciddi şekilde etkilendiklerine işaret ediyor. Avrupalı taşıyıcılar 2022 toplamında 2021'e kıyasla yüzde 11,5'lik talep düşüşüyle karşılaştı. Uluslararası operasyonlar için bu düşüş yüzde 11,8’e çıkarken, bu oran tüm bölgeler arasında yıllık bazda en kötü performans olarak kayda geçti. Avrupa bölgesinde 2019 COVID öncesi seviyelere göre talep yüzde 8,7 azalırken, uluslararası operasyonlar için bu düşüş yüzde 9,1 oldu. Hava kargo kapasitelerinde ise yine pandemi öncesine göre yüzde 16,5 düşüş olurken, uluslararası operasyonlarda bu azalış yüzde 17,3 olarak ölçüldü.
Hava kargo pazarında önemli bir ağırlığa sahip olan Çin dahil Asya-Pasifik bölgesinde 2021'e kıyasla 2022’de yüzde 8,8 talep düşüşü gözlendi. Kuzey Amerika merkezli taşıyıcılar ise 2021'e kıyasla 2022'de kargo talebinde yüzde 5,1'lik bir düşüş yaşadı.
Orta Doğu bölgesinde faaaliyet gösteren havayollarının 2022'de 2021'e kıyasla karşılaştığı düşüş toplamda yüzde 10,7 olarak ölçüldü. Güney Amerikalı merkezli havayolları ise 2021'e kıyasla 2022'de yüzde 13,1'lik talep artışıyla (uluslararası operasyonlar için bu artış yüzde 15) tüm bölgeler arasında yıllık bazda en güçlü performansı bildirdi.
Üretim ve ihracat siparişlerindeki artış 2023 için umut verici
Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) tarafından açıklanan Ocak 2023 rakamları küresel hava kargo pazarları için beklenen yukarı doğru hareketin henüz gerçekleşmediğine işaret ediyor. Özellikle Çin ve ABD’nin de içinde bulunduğu büyük ekonomiler bir yandan enflasyon düşüşü, diğer yandan da ihracat siparişlerindeki artış sayesinde hava kargo pazarları için iyimser beklentileri de destekliyor.
IATA verilerine göre Ocak ayında kargo ton-kilometre (CTK) cinsinden ölçülen küresel talep, Ocak 2022'ye kıyasla yüzde 14,9 düşerken, uluslararası operasyonlar için bu düşüş yüzde 16,2 gibi yüksek bir orana ulaştı. Bölgesel bazda yien en büyük düşüş yüzde 20.4 gibi yüksek oranla Avrupa pazarında gözlendi. Avrupa merkezli havayolları, Ukrayna'daki savaştan en çok etkilenen taraf olmaya devam ederken, Ocak 2023'te kapasite, Ocak 2022'ye kıyasla yüzde 9,3 azaldı. Kargo talebinde Kuzey Amerika bölgesinde bu düşüş yüzde 8.7 olurken, Asya-Pasifik bölgesindeki düşüş 2022 yılı Ocak ayına göre yüzde 19 oldu. Ocak ayında Güney Amerikalı taşıyıcılar yüzde 4.6’lık artış oranıyla olumlu performans açıklayan tek bölge oldu.
Kapasite (mevcut kargo ton-kilometre cinsinden ölçülen, ACTK Ocak 2022'ye kıyasla sadece yüzde 3,9 arttı. Bu, Ekim 2022'den bu yana kapasitede ilk yıllık büyüme oldu. Uluslararası kargo kapasitesi, Ocak 2022'ye kıyasla yüzde 1,4 arttı. Kargo kapasitesindeki büyümede yolcu uçaklarının gövde kapasitelerinin kargo için daha fazla kullanılması etkili oldu. Böylece sadece kargo taşıyan havayolu şirketlerinin uluslararası kargo taşımalarında gözlenen düşüş bir ölçüde yolcu uçakları kapasiteleri ile dengelendi.
IATA hava kargo pazarını olumlu yönde etkileyen faktörlere de dikkat çekiyor. Bunların başında dünyanın iki büyük ekonomisi Çin ve ABD ekonomilerindeki ihracat sipariş artışları geliyor. İmalat sanayi öncü göstergesi PMI Endeksi de global olarak hem üretimin hem de ihracat siparişlerinin yükselişte olduğuna işaret ediyor. Ayrıca G7 ülkelerindeki enflasyon düşüşü de hava kargo açısından umut verici bir gelişme olarak görülüyor.
Kargo talebinin öncü göstergesi olan imalat PMI'sinin küresel yeni ihracat siparişleri bileşeni, Ekim 2022'den bu yana ilk kez Ocak ayında arttı. Büyük ekonomiler için yeni ihracat siparişleri artıyor ve Çin ile ABD'de PMI seviyeleri yakın. kritik 50'ye gelmesi, dünyanın en büyük iki ekonomisinden üretilen mallara olan talebin dengelenmekte olduğunu gösteriyor. G7 ülkeleri Tüketici Fiyat Endeksi Kasım'daki yüzde 7,4'lük orandan Ocak'ta yüzde 6,7'ye geriledi. Üretici (girdi) fiyat enflasyonu ise Aralık'ta 2,2 puan azalarak yüzde 9,6 oldu.
IATA Genel Direktörü Willie Walsh Ocak 2023 sonuçlarıyla ilgili olarak şu değerlendirmede bulundu: “Ocak ayında kargo talebinin yüzde 14,9 düşmesi ve kapasitenin yüzde 3,9 artmasıyla 2023, zorlu iş koşulları altında başladı. Buna Ukrayna'daki savaş, enflasyon ve işgücü kıtlığı dahil olmak üzere kalıcı belirsizlikler eşlik etti. Ancak hava kargo konusunda temkinli bir iyimserlik için sağlam zemin varlığını sürdürüyor. Verimler, pandemi öncesine göre daha yüksek olmaya devam ediyor. Ve Çin'in sıfır COVID politikasından beklenenden çok daha hızlı geçişi, hava kargo sektörünün en büyük kaynak pazarındaki üretim ortamı üzerinde olumlu bir etki yapıyor. Şirketler Çin ile ilişkilerini artırdıkça bu durum içinde geçtiğimiz süreçte en çok ihtiyaç duyulan talep artışını da sağlayacaktır.”