2023 için havacılıkta karlı bir yıl öngörürken, jeopolitik gerilimler nedeniyle hava kargonun baskı altında bir yıla hazırlandığını bildirdi.
IATA tarafından açıklanan tahminlere göre, 2022’de kayıplarını önemli oranda azaltan havacılık sektörü 2023’de yüzde 0.6 kar marjıyla 4.7 milyar dolar kar elde edecek. Havacılıkta toplam gelirlerin 779 milyar dolara, giderlerin de yüzde 5.3’lük artışla 776 milyar dolara ulaşması bekleniyor. Bu maliyet toplamı içinde yakıt giderleri yüzde 30’luk oranla 229 milyar dolar olacak. Ortalama varil başına jet yakıtı fiyatının da bu yıl 138.8 dolar olacağı tahmin ediliyor. Bu rakamla hava yollarının yakıt gideri bu yıl sonu itibariyle 222 milyar dolara çıkacak.
2022’de hava yollarının net zararının yaklaşık 7 milyar dolar olacağı hesaplanıyor. Ancak pandemi dönemine göre zararda önemli düşüş gözleniyor.
Küresel ölçekte hava yolları pandeminin iki yılı olan 2020’de 137.7 milyar dolar, 2021’de ise 42 milyar dolar zarar açıklamıştı.
Hava Kargo Sert Rüzgar Alıyor
Pandemi döneminde havacılık sektörünün kayıplarının azaltılmasında önemli bir katkı yapan hava kargo gelirleri küresel ortamdaki gerilimlere karşı direnç göstermeye devam ediyor. Ekim ayında kargo talebi bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 13.6 azalsa da Eylül 2022’nin yüzde 3.5 üzerinde bir talep artışı oldu.
Hava kargoya bölgesel bazda bakıldığında Avrupa’da kargo hacmi Ekim ayında bir önceki yıla kıyasla yüzde 18.8 düşüş gösterdi. Kuzey Amerika pazarı ise kargo hacminde yüzde 8.6’lık düşüş yaşadı. Kargo tarafındaki baskıda küresel ölçekte GSYH büyüme beklentilerindeki düşüş ve enflasyonu aşağı çekmeye yönelik politikalar yanı sıra, Çin başta olmak üzere Covid kaynaklı kısıtlamaların yarattığı negatif etkilerin de rol oynadığı belirtiliyor.
Hava Kargo 201.4 Milyar Dolar Gelir Üretecek
IATA’nın değerlendirmelerine göre hava kargo sektörü uluslararası gerilimler nedeniyle 2023 yılında da baskı altında kalmaya devam edecek. Hava kargo gelirlerinin bu yıl 2021’e yakın düzeylerde kalacağı hesaplanıyor. Hava kargo gelirlerinin gelecek yıl, 2022’ye kıyasla 52 milyar dolar azalarak 149 milyar dolara düşeceği öngörülüyor. Hava kargo bu olumsuz ortama rağmen 201.4 milyar dolarlık gelir rakamıyla 2022’de pandemi öncesi yıl olan 2019 yılının 48.6 milyar dolar üzerinde bir performans gerçekleştirecek.
Küresel ekonomideki belirsizlikler ortamında hava kargo yoluyla ulaşılan hacim bu yıl 57.7 milyon ton olacak. 2021’de hava kargo hacmi 65.6 milyon ton ile rekor bir rakama ulaşmıştı.
IATA öngörüsü hava kargonun 2022 sonunda pandemi öncesi dönem olan 2019’un performansını yüzde 98.4’lük oranla yakalayacağına işaret ediyor.
Yolcu Sayısı 4.2 Milyara Ulaşacak
Hava yolları için iyimser tablonun ortaya çıkmasında yolcu trafiğindeki artış gösteriliyor. Pandemi öncesi dönemden sonra toplam yolcu sayısı ilk kez yeniden 4 milyar kişiyi aşacak.
2023’de 4.2 milyar yolcunun havayollarıyla seyahat etmesi bekleniyor. IATA Genel Direktörü Willie Walsh İsviçre’nin Cenevre kentinde düzenlenen yıllık küresel basın toplantısında sektörle ilgili hem yolcu hem de kargo tarafıyla ilgili önemli değerlendirmeler yaptı: Willie Walsh, yolcu sayısında beklentilerin biraz altında kalındığını ve bu yılın yolcu sayısının 2019’un yüzde 70’i düzeyinde bir rakamla kapanacağını belirterek
“Yolcu tarafında gelecek yıl 522 milyar dolar gelir öngörümüz var. 2023 boyunca yolcu talebinin 2019 seviyelerinin %85,5'ine ulaşması bekliyoruz” dedi.
Havacılık Sektörü Krizlere Dayanıklılığını Kanıtladı
IATA Genel Direktörü Willie Walsh “Dayanıklılık, COVID-19 krizinde havayollarının ayırt edici özelliği olmuştur. Karlılığı yeniden yakalamak konusunda önemli bir virajı döndüğümüzü düşünüyorum. Sektör, ekonomideki dalgalanmalara, yakıt fiyatları gibi önemli maliyet kalemlerine ve yolcu tercihlerindeki değişimlere uyum sağlamak konusunda geçen 10 yılda büyük bir yetenek geliştirdi. 2023'e baktığımızda, finansal toparlanma 2019'dan bu yana ilk kez sektörün karlılık çizgisini yeniden yakalayacağı bir dönem olacak. Bu gelişme,hükümetlerin uyguladığı pandemi kısıtlamalarının neden olduğu mali ve ekonomik zararın boyutu düşünüldüğünde büyük bir başarı. Ancak 779 milyar dolarlık sektör geliri üzerinden 4,7 milyar dolarlık kâr, küresel havacılık sektörünü sağlam bir mali temele oturtmak için kat edilmesi gereken daha çok yol olduğunu da gösteriyor ”.
Potansiyel Riskler
Ekonomik ve jeopolitik ortamın içinden geçtiği koşullar nedeniyle 2023’ün bir dizi potansiyel risk içerdiğini söyleyen Willie Walsh bunların arasında bazı ekonomilerin resesyona düşme riskinin de bulunduğuna vurgu yaptı.
Willie Walsh şöyle dedi:
“Resesyon hem yolcu hem de kargo tarafında talep üzerinde negatif etki yapabilir. Ekonomik belirsizliklerin dikkatli bir şekilde izlenmesi kritik öneme sahip olacağından, havayolu yönetimlerinin işi zorlu olmaya devam edecek. İyi haber şu ki, havayolları talebi etkileyen ekonomik hızlanma ve yavaşlamalarla başa çıkabilmek için iş modellerine esneklik kazandırdı. Havayolu karlılığı bıçak sırtında bir iştir. Taşınan her yolcunun endüstrinin net karına ortalama sadece 1,11 dolar katkıda bulunması bekleniyor. Dünyanın birçok yerinde bu, bir fincan kahve satın almak için gerekenden bile çok daha az. Havayolları, vergilerdeki veya altyapı ücretlerindeki artışlara karşı tetikte olmalıdır. Ve sürdürülebilirlik adına yapılanlara karşı özellikle dikkatli olmamız gerekecek. Taahhüdümüz 2050 yılına kadar net sıfır CO2 emisyonu sağlamaktır. Bu muazzam enerji geçişini finanse etmek için hükümet teşvikleri de dahil olmak üzere toplayabileceğimiz tüm kaynaklara ihtiyacımız olacak”.