Yılda 1,5 milyon seferin gerçekleştiği Kapıkule’de 160 dönüm arazi üzerine inşa edilecek TIR Parkı’nın inşaatı Gümrük ve Turizm İşletmeleri Ticaret AŞ. tarafından yapılacak; işletmesi ise TOBB UND Lojistik Yatırım AŞ.’de olacak.
Şoförlerin bekleme sürelerince yaşam kalitesini yükseltmek adına yaşam alanlarının bulunacağı, tamir-bakım atölyelerinin de yer alacağı 300 TIR kapasiteli bir kompleks olarak planlanan TIR Parkı bir yıl içerisinde tamamlanacak.
Projenin 13 Temmuz 2012 tarihinde Kapıkule Sınır Kapısı GTİ tesislerinde yapılan tanıtım toplantısına konuşan Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND) Başkanı Ruhi Engin Özmen, Trakya Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürü Müslüm Yalçın, TOBB Yönetim Kurulu Üyesi Mustafa Yardımcı, GTİ Kapıkule İşletme Müdürü Ertuğrul Irkıçatal ve UND Yönetim Kurulu Üyeleri katıldı.
Toplantıda ilk olarak söz alan ve Kapıkule’nin çok önemli bir sınır kapısı olduğunu belirten UND Başkanı Ruhi Engin Özmen, Kapıkule’den çıkış yapan araçların toplamda 142 farklı güzergahı takip ederek 38 ülkeye taşıma gerçekleştirdiğini vurguladı. Türkiye’den 2011 yılında gerçekleştirilen 1 milyon 449 bin 652 adet ihraç taşımanın, 218 bin 911 adedi ve 505 bin 80 adet ithalat taşımasının 167 bin 488 adedinin Kapıkule üzerinden yapıldığını hatırlatan Özmen, “TOBB’un çalışmaları ile Kapıkule modernize edilmiş ve Türkiye daha modern bir kapıya sahip olmuştu. Avrupa’ya açılan bu önemli sınır kapımızda ülkemize yakışan modern bir TIR Parkı bulunması da önemli bir gerekliliktir” dedi.
Özmen: “Kuyrukta beklemelerin maliyeti yılda 20 milyon Avro”
TIR Parkı projesi ile hizmet şeklinde değişiklik tasarlandığını ifade eden Özmen, şunları söyledi: “İhracat yükü taşıyan araçlarda zaman zaman 20 kilometreyi bulan TIR kuyruğu oluşuyor. Beklemeler ile çağın gerisinde kalmış bir Türkiye imajı yaratıyor. Bu sadece imaj değil maliyet açısından da rahatsızlık verici bir durum. Zaman zaman oluşan kuyruklar ile sektör adına hoş olmayan görüntüler yaşandı. Bu nakliyecilerin suçu değil, sorun bu tür alanların zamanında tahsis edilmemiş olması.
Özellikle yollarda kuyrukların oluşmasını önlemek, yük, araçlar ve sürücüler için güvenli bekleme
Yürüme yasağını hatırlatarak, bekleme nedeniyle Kapıkule geçişinden sonra sürücülerin yürüme yasağına yakalandığını da kaydeden Özmen, kuyruklarda geçirilen sürelerin yılda 20 milyon Avro maliyet doğurduğunun altını çizerek, “Sürücüler TIR Parkı’nda kuyrukta araçlarını ilerletmeden, günlük sürüş sürelerini aşmadan dinlenebilecek, restoran, tamir bakım servisi gibi hizmetlerden faydalanabilecektir. Bu kuyruklarda bugüne dek gereksiz yere harcanan akaryakıt ve çalışma saatlerimiz projenin hayata geçmesinin ardından minimuma inecektir. Biz projenin tarafları olarak yerel yönetimlerin de TIR Parkı projesini desteklemesini istiyoruz” diye konuştu.
Yerel yönetimlerden destek bekleniyor
Toplantıda konuşan Trakya Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürü Müslüm Yalçın ise Kapıkule Sınır Kapısı’ndan günlük çıkış yapan 700-750 aracın işlemini yaptıklarını ancak kapının kapasitesinin 2 bin araç olduğunu belirterek, “Bu proje ile umuyoruz ki Kapıkule Sınır Kapısı daha tercih edilir bir kapı haline gelecek ve formaliteleri asgariye indirecek uygulamaları hayata sokarsak 2 binli sayılara ulaşacağız. Birlikte yapılan yatırımlar sayesinde işlemlerimiz daha da hızlanacak ve hedef yakınlaşacak. Emeği geçen herkese teşekkür ediyor, hayırlı olmasını diliyorum” dedi.
TOBB Yönetim Kurulu Üyesi ve Edirne Ticaret Borsası Başkanı Mustafa Yardımcı ise, “Türkiye’nin bir hedefi var, 2023 yılında 500 milyar dolar ihracat. Taşımacılık sektörü bu hedefin lokomotifidir. Kapıkule’nin önemi bu hedefle birlikte daha da artmıştır. Yerel yönetimlerin bu projeye kolaylık sağlaması gereklidir” diye konuştu.
Yatırımın maliyetinin 8-10 milyon civarında olduğu bilgisini veren Yardımcı, altyapı çalışmaları tamamlandıktan sonra yapım aşamasının kısa sürede tamamlanacağını söyledi.
Irkıçatal: “Her şey kayıt altında olacak”
Kapıkule’nin Avrupa’nın en yoğun sınır kapısı olduğunu ifade eden GTİ Kapıkule İşletme Müdürü Ertuğrul Irkıçatal da TIR Parkı ile şoförlerin hayatını kolaylaştıracak her türlü detayın düşünüleceğini belirterek, araçların Kapıkule saha giriş yolu üzerinde beklemek yerine ayrılmış TIR Parkı sahasında bekleyeceklerini ve u bekleme esnasında WC, duş, kafeterya gibi imkanlardan faydalanacaklarını kaydetti.
Kapıkule TIR Parkı’nın toplam 114 bin metre karelik alan içerisinde 300 TIR kapasiteli olacağı bilgisini aktaran Irkıçatal, “TIR parkı sahasında teknolojinin sunduğu tüm imkanlardan faydalanılacak. Araçlar park sahasına girmeden önce fiş alacaklar ve girerken uygun park alanlarına yönlendirilecek, tahmini bekleme süresi belirlenecek. Kurulan sistem Kapıkule gümrük sahası ile entegre olacak. Sahadan araç çıktıkça, TIR park sahasına araç alınabileceği bilgisi gönderilecek. Her şey kayıtlı ve görüntülü olacak" açıklamasını yaptı.
GTİ’nin yap-işlet-devret modeliyle sınır kapılarını modernize ettiklerinden bahsederek, çalışma şekillerinden de söz eden Irkıçatal, bu model ile Kapıkule Sınır Kapısı yanında; Suriye sınırındaki Cilvegözü, Habur, Gürcistan sınırındaki Sarp, ve Bulgaristan sınırındaki Hamzabeyli Sınır Kapılarının modernizasyon çalışmalarını yaptıklarını hatırlatarak, tüm bu projeler için bugüne kadar 200 milyon dolarlık yatırım gerçekleştirdiğini ve devlete 60 milyon dolar ek gelir sağlandığını söyledi.
Kapıkule Sınır Kapısı Verileri
- Kapıkule Sınır Kapısı Türkiye’den karayolu ile yapılan ihraç taşımalarda (Tüm sınır kapıları-Türk ve yabancı araçlar dahil) yüzde 15 pay, ithal taşımalarda yüzde 33 paya sahip. 2011 yılında gerçekleştirilen 1 milyon 449 bin 652 adet ihraç taşımanın, 218 bin 911 adedi; 505 bin 080 adet ithalat taşımasının ise 167 bin 488 adedi Kapıkule üzerinden gerçekleştirildi.
- Batı deniz ve kara sınır kapılarından yapılan ihraç seferleri içinde ise Kapıkule’nin payı yüzde 45 (488 bin 967 seferden 218 bin 911 adedi Kapıkule), ithal taşımalardaki payı ise yüzde 42. (400 bin 124 seferden 167 bin 488 adedi)
- 2011 yılında Türkiye üzerinden gerçekleştirilen toplam transit taşıma sayısı 85 bin 867 olarak gerçekleşti. Transit taşımaların 27 bin 442 adedi yani yüzde 32’si Kapıkule’den Türkiye’ye giriş gerçekleştirerek Türkiye’nin ardındaki Ortadoğu, Rusya, BDT ülkeleri ve Türk Cumhuriyetleri’ne yapıldı.
- Kapıkule’de 5 giriş 6 çıkış olmak üzere TIR’lar için 11 kapı bulunuyor. Yılda 475-480 civarında TIR’a işlem yapılıyor.
- Söz konusu sınır kapısında toplam üç adet X-Ray cihazı bulunuyor ve bunlardan iki tanesi TIR’lara hizmet veriyor.