İlk olarak Çin’de görülen ve dünyanın genelinde etkisini arttıran korona virüsü küresel ekonomiyi daha büyük bir güçle tehdit ediyor. Bir sağlık sorunu olmasının yanı sıra ekonomik bir krizin de tetikleyicisi olarak görülen virüs her alanda olumsuz etkilerini gösteriyor.
Korona virüs salgını dolayısıyla önce Çin’de başlayan gümrük kapıları ve limanlardaki aksamalar Avrupa ülkeleriyle birlikte daha geniş bir alana yayılırken ABD’nin Avrupa ülkeleriyle bir aylık uçuşları iptal etmesi durumun ciddiyetini daha arttırdı.
Turizm, havacılık ve enerjideki kayıplar için henüz tahmin bile yapılamazken bütün sektörlerin ve ülkelerin bu krizden değişen oranlarda etkileneceğini ortaya koyuyor.
Dünyadaki ekonomik büyümeyi neredeyse yarı yarıya indirme noktasına getirmesi tahmin edilen virüs krizine tedarik zinciri açısından küresel etkilerine bakacak olursak başta Çin’de çalışmayan fabrika ve limanların net etkisini önümüzdeki dönemde göreceğiz anlamına geliyor.
Avrupa’daki üretim hatlarına Çin’den gelecek olan yarı mamullerin gecikmesinin yanı sıra Avrupa ülkelerinde kriz önlemlerinin artarak fabrikaların kapanması ve artan yaşam kısıtlamalarıyla beraber talep edilen mallara yönelik değişimin etkilerini tahmin etmek de henüz mümkün görünmüyor.
Bir Çin krizi olarak başlayan korona virüsü salgını Türkiye’de olduğu gibi pek çok Avrupa ülkesinde de alınan kararlarla yeni bir boyuta geçiyor. Avrupa’da ülkeler uçuşla ilgili kısıtlamaları henüz kara kapılarında uygulamıyorlar ancak ABD’nin aldığı Avrupa’ya uçuşların durdurulması kararı bazı Avrupa ülkelerini kara kapılarını kapatmak konusunda cesaretlendirebileceği konuşuluyor.
Avusturya’nın İtalya’dan gelen tren seferlerine son vermesi ve Çekya’nın gümrük kapılarını kapatması Avrupa’da karayolundaki ilk kısıtlamalar olarak dikkat çekse de Türkiye’nin İran’la geçişlere kısıt koyması gibi önlemlerin artarak devam etmesi lojistik akışta daha ciddi sorunlara yol açabilir.
Milyonlarca TEU konteynerin Çin’den dünyaya gönderilmemesi sonucu kırılan tedarik zincirindeki zararın görülmeden alınan önlemlerle farklı bir boyuta geçmesi küresel belirsizliği tetiklerken azalan gemi ve tren seferlerinin tüm dünyada navlun maliyetlerinde büyük artışlara sebep olduğu ifade ediliyor.
Türk Sınır Kapılarında Büyük Önlemler
Koronavirüs (Kovid-19) salgınına karşı Türkiye sınır kapılarında ciddi önlemler almıştı.
Hudut kapılarında alınan tedbirler arasında İran ile Türkiye arasında kara ve demir yolu geçişlerine imkan veren Ağrı-Gürbulak, Van-Kapıköy, Hakkari-Esendere, Iğdır-Dilucu kara hudut kapıları ile Van-Kapıköy demir yolu hudut kapısı 23 Şubat'ta geçici süreyle giriş çıkışlara kapatılması yer almıştı. Öte yandan Türkiye ile İran arasında karşılıklı işletilen Trans Asya Ekspresi ve Van-Tahran yolcu treni ile yük treni seferleri de Kovid-19 tehlikesi nedeniyle geçici olarak durduruldu. Türkiye'nin İran'a olan sınır kapılarında tedbir alınarak sahra hastaneleri kuruldu.
Avrupa’daki vakaların çoğalmasıyla birlikte Edirne'de, Yunanistan ve Bulgaristan'a açılın sınır kapılarına termal kameralı önlem alındı. Avrupa'nın en büyük TIR geçişlerinin yapıldığı Kapıkule Sınır Kapısı'nda başta TIR şoförlerine, ateşleri ölçülüp, sağlık taramasından geçirildikten sonra ülkeye giriş izni veriliyor. Edirne'nin Uzunköprü ilçesinden Yunanistan'a açılan Uzunköprü Gar Sınır Kapısı'ndan giriş yapanlar da sağlık taramasından geçiriliyor.