Gerekli sağlık ve hijyen koşullarının sağlanması ve iş yeri giriş-çıkışı ve çalışma sırasında sosyal mesafe koşulları olmak üzere hızla bir dizi önlem aldık. Sonrasında risk gruplaması yaparak, birimlerin bazılarını evden çalışma düzenlemesine başlattık. Ancak lojistik fiilen sahada olunması gereken bir iş kolu olması nedeniyle, tam anlamıyla evden çalışmak mümkün değil. Olası riskleri kontrol altına alarak ofislerimizdeki kişi yoğunluğunu azaltarak ev/ofis ve çalışma saatleri düzenlemesi başlattık. Tüm bunlar olagelirken 7/24 kesintisiz kontrollerimiz ve iyileştirmelerimiz devam etti.
İlk aşamadaki şaşkınlık ve endişeyi bir kenara bırakarak, yurtiçi, yurtdışı ve ofis ziyaretlerini iptal ettik. Ekibin sağlık, temas ve hijyen koşullarını gözden geçirdik ve tüm ofislerimiz için gerekli ekipman tedariği ve çalışma planı oluşturduk. Bu çalışmaları yaparken depo ve dağıtım birimlerimiz ile tüm ofislerimiz aksatmadan hizmet geliştirmeye, alternatif rota ve çözümler sunmaya devam etti, halen de ediyor. Bugüne kadar yaşadıklarımızdan farklı ve birey ve kurum olarak çok ağır karar ve sorumluluklar yüklendiğimiz bir dönem olduğunun bilinci ile kendi içimizde kenetlendik.
Oldukça yorucu bir dönem olması ve enerjimizi uzun soluklu kullanmamız gerektiğinin farkındayız. Bu nedenle ekiplerin dinlendirilerek hizmetin sürekliliğini hedefledik.
Pan Lojistik, kurulduğu 1997 yılından bu yana, birçok “force major” durumunda hizmet verecek şekilde, son derece dinamik ve proaktif organize oldu. Bunun için ekipler oluşturdu, acil durum planları yaptı ve deneyim kazandı ancak son yaşadıklarımız gerçek anlamda ezber bozdu. Yaşananlar insani anlamda global-bölgesel, maddi-manevi sarsıcı nitelikte.
Lojistik sektör paydaşlarımız bilir; bizler global oyuncular olmamız nedeniyle, dünyanın herhangi bir köşesinde yaşanan her türlü acil durumu yakinen takip eder, bilgi sahibi olur ve önlem geliştirip acil durum planı yaparız. Bu bizim yaşam modelimiz ve hayatta kalma şeklimizdir. Biliriz ki lojistik hayattır. Covid-19 salgınında Çinli iş ortaklarımızla ve müşterilerimizle yaşanan sıkıntıları günlük olarak takip ettik, hatta henüz uçuşlar devam ederken bile gelinecek olan aşamayı öngörerek, acil durum planları yapıp, sistemimize uzaktan erişim altyapısını kuvvetlendirip, ilave güvenlik önlemleri geliştirdik. Buna rağmen, gelinen noktayı gerçek anlamıyla göremediğimizi şu an daha iyi anlıyoruz.
Covid-19 salgını, günlük yaşamımızda tüm dünyanın aslında ne kadar birbirine yakın olduğunu gösterdi bizlere. Evlerine kapanan ve iş yerlerini kapatan her ülkenin, ülkemizde bir işletmenin kapanmasına ve insanların üretememesine neden olduğunu gördük. Havayolları yolcu uçaklarını iptal etti ve bunu takiben birçok havayolu tüm uçuşlarını askıya aldı. Arz azalınca, taşıma fiyatları arttı ve birçok ürün yapısı için havayolu kullanılabilir bir araç olmaktan çıktı.
Daralan havayolu kapasite arzı, bir çok rotanın tamamen kapanması ve havayollarının uçuşlarının kısmen veya tamamen durdurulması, global anlamda ilk kez yaşandı, buna rağmen tedarik zincirinin omurgası lojistik hizmetleri gerçek anlamda hiç durmadı. Bizler alternatif rota ve çözümler geliştirmeye devam ettik. Örneğin Türk Hava Yolları Kargo bu dönemde takdir edilecek bir tutum sergileyerek, kargo uçuşlarını devam ettirdi hatta uçuşları iptal edilen yolcu uçaklarının bagaj bölümlerini kargo taşımak üzere hizmete aldı.
Tüm bu gelişmelere paralel olarak, Avrupa’da kapanan karayolu sınır kapıları, karayolu taşımacılığında gecikmelere neden oldu. Ayrıca kesintisiz devam eden deniz yolu taşımaları, liman hizmetleri, daralan kara ve havayolu kapasitelerinin yükünü büyük oranda omuzladı.
Lojistik sektör çalışanları en az sağlık çalışanlarının varlığı kadar ticari ve hatta insan hayatı için vazgeçilmezdir. Kurumların ve hizmetin sürekliliği konusunda tamamen bireysel işletme çabalarımız ile ayakta durmaktayız. Bu bir savaş ve savaşlarda lojistik başarılar kazanan tarafı belirler.
Örneğin, şu anda toplumumuzda en önemli görevi üstlenen sağlık hizmetleri ve en ön cephede savaşan sağlık çalışanlarımızdır. Ancak tedarik zinciri ve lojistik hizmet üretenlerinin çalışmadığı ve gerekli ekipman tedariği sağlanamadığı durumda bu salgın karşısında çaresiz kalacaklardır.
Lojistik sektörünün tedarik zincirinin omurgası, ticari yaşam döngüsünün temel parçası olduğu düşünülerek alınması gereken birçok önlem olması gerekirken; maalesef bu konuda kurumsal olarak bizlerin yaptığı “risk analiz “ değerlendirmesinin ve buna bağlı önlemlerin, resmi kuruluşlar tarafından yapılmadığını görüyoruz.