Her zaman kırk kere ölçer, bir kere biçerler. Durdukları yere yavaş-yavaş, sindire-sindire gelirler, geldikleri yerden geri gitmezler.
Böyle bir Almanya söz konusu olduğunda, ülkemizin tüm ekonomik göstergelerinde açık ara birinci sırada yer alan bu ülke ile gerilen ilişkilerin verilere yansımamasını bekleyemeyiz. Son 7 aylık ihracat verilerine göre her zaman ilk sarıda yer alan Almanya, en çok ihracat yapılan 10 ülkenin toplamının yüzde 20,7’si kadar paya sahip. Bu oran 2016 yılında yüzde 22 düzeyinde gerçekleşmiş. Listede ikinci sırada yer alan İngiltere ve AB ülkeleri dışında kalan Irak, BAE ve İsrail ise toplam içinde geçen yıl yüzde 18,4 olan paylarını bu yıl 20,12 düzeyine çıkarmışlar. Dördüncü sırada yer alan ABD’nin dışında listede diğerleri de tümüyle AB üyesi olan İtalya, İspanya, Fransa ve Hollanda... Almanya’ya ihracat artsa da payının gerilemesinin en önemli nedeni, bu ülkelere yönelik dolar bazındaki ihracat artarken Irak, ABD, İsrail’e ihracatın daha yüksek oranlarda artmasıdır. Son iki yılın ilk 7 aylık verilerinde yüzde 60 artış sağlanan İspanya’nın da sonucu etkilediği görülüyor.
Sektörler bazında bakıldığında yılın ilk 7 ayında 193 ülkeye ihracatı yapılan otomotiv her zaman olduğu gibi ilk sırada yer alıyor. Üstelik ihraç kalemleri arasında onuncu sırada yer alan madencilik ile birlikte en yüksek artış sağlayan sektör de otomotiv olmuş. Peşinden gelen hazırgiyim ve konfeksiyon ile kimyevi maddeler başta olmak üzere listedeki tüm sektörlerde Almanya, Avrupa’nın lideri, dünyanın da en önde gelen ülkelerinden biridir. Bu da Almanya’ya ihracatın neden ilk sırada olduğunu açıklıyor.
Türkiye’ye ilişkin en taze verilere bakarak, siyasette tu kaka olan Almanya’nın ekonomideki önemini koruduğu görülüyor. Fakat siyasi ilişkilerin ekonomik ilişkileri olumsuz yönde etkilemeye başladığı da görülüyor. Üstelik bunun daha da derinleşmemesini beklemek yersiz olur. Kurumların, kuralların, sivil toplum örgütlerinin karar alma süreçlerine dönüştürücü etkiler yapabildiği Almanya’da toplum olarak topyekün hareket etme kültürü öne çıkıyor. En yukarıdan aşağıya doğru bizde görmeye alışık olmadığımız bir tek seslilik sergileniyor. Baştaki yöneticisi bir beyanat verdiğinde en alttaki işadamı da ona göre adım atıyor. Bu bir toplum mühendisliği sonucu mudur yoksa mühendis toplum hareketi midir diye bakmak lazım... Fakat sonuçta Almanlar siyasette de ticarette de toplu hareket ediyor... Hizmetler tarafından baktığımızda turizmde bunun yansımalarını hemen görüyoruz. Hükümet yetkilisi, basını “Türkiye’ye gitmeyin” diyor, Alman turistin sayısı anında düşüyor. Almanya’da dünyanın en büyük tur operatörlerinin bulunduğunu da unutmayalım. Dış ticarete bağlı olarak diğer bir hizmet kolu olan taşımacılık da her türlü gelişmeden etkileniyor. Lojistik devlerinin ilk sıralarında da çoğunluk Almanlar var.
İhracatın olumsuz etkilendiği siyasal ilişkilerin devamında taşımacılığın etkilenmesi zaten işin doğası gereğidir. İhracat olmazsa taşıma da olmaz. Ancak yıllar süren çabalarla bir iki adım ileri gidilmişken geri düşmek de acı verici... Küçük de olsa vizelerde, belgelerde, vergilerde elde edilen kazanımların iyi korunması gerekmektedir. Türk taşımacılık ve lojistik endüstrisinin, Türkiye ekonomisine daha nitelikli ve üstün hizmet vermesi için Almanya’dan elde edeceği çok şey var. Doğrudan ya da dolaylı, iş ya da ortaklık her ne olursa olsun temas halinde olan herkesin işleri yoluna koymak için çok daha fazla çabalaması gerekmektedir. İş dünyası siyasetin dilinden uzaklaşmalı, bir mühendis titizliği içinde çalışmaya devam etmelidir.
İlker ALTUN
ilker@aysberg.com
Kargohaber Dergisi (Sayı:223)